taat taat, patuh
tabah sebesar telapak tangan
tabang tebang
tabas tebas
tabat tebat
tabela peti mati
tabé hormat,tabik
tabéat tabiat
tabi > tabé
tabing tebing, tepi sungai
tabip ahli pengobatan
tabir tabir
taborosok terperosok
tabuh pukul gendang
tabuan lebah, penyengat
tabuk gali
tabus tebus
tadah tadah
tadaros membaca al quran
tadi baru saja
tadih gerangan
taduh teduh
tadung tedung, sejenis cobra
tadung mura ular berbisa warna agak hitam kebiruan dan bisa menyemburkan uap beracun
tadung ambalaras ular berbisa larinya cepat sekali
tadung kumbang ular berbisa dapat melompat dari pohon ke pohon
tagal tapi, tetapi
tagapit terjepit
tagar berkarat
tagas bentuk
tagih tagih
taguk telan
tagur tegur, sapa
tahan tahan, kuat
tahahar teraba dengan tak sengaja
tahayantung tidak bisa berbuat apa-apa
tahi tahi
tahi kunuy kata melecehkan
tahi lala empas minyak kelapa
tahi lalat taik lalat
tahi lancung kotoran ayam yang berbau busuk
tahi palat kotoran kemaluan anak laki-laki
tahi palat kata penyangkal yang kasar
tahlil tahlil
tahta tahta
tahu kenal
tahu tahu ( makanan )
tahun tahun
tahur bayar
tajak tancap
tajak alat membersihkan rumput di sawah
tajam tajam, runcing
tajajak terinjak dengan tidak sengaja
tajarat terikat, terikat tali jebakan
tajarinting tergelantung
tajarunjung sempoyongan
tajarungkup jatuh tersungkur
tajaw tempayan
taji tanduk ayam
tajir berdiri sambil ngelamun
tajun terjun / melarikan diri
tajungkang terjengkang
takajut terkejut
takar takar
takaw binatang jadi-jadian (hantu)
takay duduk saat buang hajat
takbir takbir
takebor takabur
taklit taklit
taklok takluk
takor gulung tikar, bangkrut
taksir kira
takun tanya
takutan takut
takwa takwa
talaah telaah
talabang perisai
talaga telaga
talakin talkin
talakong selubung kain penutup kepala
talanjur terlanjur
talanjur purun begitu tega, sampai hati
talam talam
talang atap rumah, pinjam (uang)
talantang telentang
talapak telapak
talatah asal usul, seluk beluk
talatén teliti
talédor teledor
talépok tunjung, padma ( teratai )
tali tali batali berikat
talinga telinga.
talinga lembéng telinga besar
taliti teliti
talotok kentongan ( surau )
taluk teluk
talunjuk telunjuk
talus masuk
tama tamak
tamat taman, khatam
tamba obat batatamba berobat mananambai mengobati
tambaga tembaga
tambah tambah
tambak kolam ikan
tambaku tembakau
tambal tambal
tambam sembab, pipi atau wajah gemuk
tambangan perahu khas banjar
tambayan permulaan
tambikar tembikar
tambiraw herdik, sambar
tambuk telor tak jadi yang membusuk
tambuk bodoh
tambun binatang legenda di dalam air yang bisa mendatangkan erosi
tambunaw elang besar berwarna hitam
tambuni tembuni, lasenta
tambur tambur, drum
tambus tembus
tampah pesanan
tampang batang bibit tanaman tampang gumbili/manisan/kaladi
tampar tinju batampar berkelahi
tampékong rumah ibadah agama kong hucu
tampélak, manampélak bersih mulus ( kulit wanita )
tampéléng memukul di kepala
tampi tampi
tampias berteduh tapi masih kena percik
tampay tampak
tampik menolak unda manampik tawaran nyawa saya menolak tawaran kamu
tampik keping inya manampayakan kalung nang batampik di dada dia memamerkan (menampakan) kalung yang berkeping di dada
tampiray perangkap ikan sungai
tampuk bagian bawah maritam tampungnya manggis maritam bagian bawahnya manggis (ungkapan ), nyiur tampuk habang kelapa bagian bawahnya warna merah
tampukung jenis ular dalam legenda
tampulu mumpung
tampungas cuci muka
tampur tiup, hembus (angin)
tampurung tempurung
tampuyak asinan durian untuk lauk makan
tamsil tamsil, ibarat
tamuni alami
tanah tanah
tanak tanak, masak iwak batanak ikan dimasak dengan santan
tanam tanam
tanang tenang
tanay tadah
tanda tanda
tandak endap
tandar geser
tandik jingkrak
tanding banding, membedakan benda dua atau lebih
tandu diusung
tang tiba- tiba tang datang ja inya siapa tahu tiba-tiba datang dia siapa tahu.
tang tang, catut, kakatua
tangah tengah
tangah panggilan kepada saudara ayah/ibu yang ketiga dari tertua
tangan tangan
tangat larang, cegah
tangga tangga
tanggal patah sampai putus
tanggal tanggal ( kalender )
tanggar tengger mananggar panci meletakkan panci di atas tungku
tanggiling tenggiling
tangguh tebak, terka
tangguy topi khas banjar sebesar payung atau seperti tudung saji
tangguk tangguk
tanggung membawa lari (binatang )
tanggung tanggung, jamin
tangi datangi
tangis tangis
tangkal pangkal
tangkalasa arwana
tangkap tangkap
tangkay tangkai, gagang
tangkéwang lekuk, lubang
tangking tangkai pusat bayi
tangkir menyambung sesuatu yang patah
tangkis tangkis, melepaskan pukulan
tangkolak tengkulak
tangko’ok kokok ayam
tangkuluk tutup kepala dari sarung atau tapih
tangkup menutup
tanglong tanglung
tangsa meminta dengan merengek-rengek
tani tani
tanjak galah untuk menjalankan perahu
tanjung tanjung
tantang bersusun, tingkat, lapis
tantang menentang
tantara tentara
tantaran joran, tangkai pancing
tantay menunggu / menentang
tantayungan rombongan ( perajurit ) pengiring pengantin
tapa tapa
tapak memukul dengan telapak tangan
tapal sumbat, tutup
tapahual beda pendapat, selisih paham
tapaling terputar haluan
tapangkung terpukul
tapakay memakai dengan tidak sengaja
tapaksa terpaksa/tidak ada jalan lain
tapas cuci pakaian
tampar tempeleng
tapay lakatan tape dari ketan
tapay gumbili tape dari ubi kayu
tapekur tafakur
tapi tapi, tetapi
tapih sarung wanita manjalujur pinggir tapih sorang mawas diri
tapih kaling sarung laki-laki motif kotak-kotak pasangan baju taluk balanga
tapih bahalay sarung panjang untuk perempuan
tapung tawar memohon keelamatan dengan memercikkan air wangi
tarabang terbang
tarah mengupas membentuk sesuatu
tarang terang tarang - tarangan keterbukaan
tarang bulan terang bulan
tarang bulan nama kue
tarap pohon tarap
tarapu batu-batuan penanda kemungkinan ada intan
tarawang kayalan
tarawih taraweh
tarbang terbang
tarbang rabana, hadrah
taréh tarikh
tarékat tarikat
tari tari
tarik tarik
tarima terima
taring taring
tarombol memperoleh rejeki yang banyak
tarompét terompet
taruh taruh, simpan, meletakan
taruhan > bataruh memasang taruhan dalam perjudi
taruhan jaminan
tarung terong
tasaup tasawuf
tasbéh tasbih
tasmiah memberi nama anak
tata susun
tatah ukir
tatak potong
tatamba obat
tatangar firasat
tatap tetap
tatawa tertawa
tatay sanding, damping
tating melihat dengan mengangkat benda dengan tangan
tatuban plasenta pacah tatuban pecah kandungan air pada kehamilan
tatungkal acara tapung tawar
taung sawah tak tergarap
tawa > tatawa, tawa, tertawa
tawak > hamput ,lempar
tawakal tawakal
tawakan jenis penyakit perut, maag
tawang kosong, sia-sia tanah tawang tanah kosong
tawar tawar harga
tawar meniup jampi-jampi
tawas tawas pembersih air
tawas bentuk kada batawas tidak berbentuk
tawhit tauhid
tawing dinding rumah
tayuk arak cina
teda berbisa, ampuh
tedas mempan
tedoh teduh, reda ( hujan )
tegah cegah
tegoh kebal
teké cecak besar
tekok penyakit gondok
tekor rugi, kekurangan
telak talak, habis jodoh
telang ikan laut
telat terlambat
telatén teliti, cermat
teléh tembolok ayam
telekong kain penutup kepala waktu sembahyang
telempoh duduk bersimpuh
telinga telinga
temah diduga, diperkirakan jar unda sudah ditemah inya musti kada wani datang kata saya sudah diduga pasti dia tidak berani datang
tempéléng tempeleng
tendang tendang
tengkolak makelar
tentra tentara
teplak alas meja
terbang alat musik rebana
teray percobaan
terkol gelandangan
teros terus
tesbéh tasbih
tetap tetap
tewekal tawakal
tébéng ikut serta
tégang beradu layang-layang
téh the
téhal tegel
téja pelangi
tékén tanda tangan
téla-téla jelas sekali, nyata – nyata
télan sejenis ikan lais
témbak tembak
témbok timbun
témbok jalan
témék pesek
témpél tempel
témpo saat
ténda tenda
téngkong tangan bengkok
téréng TBC
téron tiru
tété payu dara
tia > katia tetapi, tapi
tian > batianan hamil, bunting
tian mandaring acara mandi-mandi hamil pertama ( hamil tujuh bulan )
tiga tiga
tigaron bunganya untuk asinan, jaruk tigaron
tihang tiang
tiharap tiarap
ti’is tidak berair lagi
tikar tikar
tikil bintil
tikus tikus
tilam kasur
tilambung kelapa muda yang kecil
tilambung ambung batilambung melambungkan diri tatilambung terambung
tilanjang telanjang batilanjang bulat bugil, tanpa pakayan
tilantang telentang
tilasan pakaian mandi
tilasan pakaian kerja
tilay kain tilai
timah timah
timang timang
timba ember
timbang timbang
timbal ulang
timbarat bandul, pemberat
timbay lempar barang berat
timbil bisul kecil dikelopak mata
timbul mengapung
timbun menumpuk / menghi-dupkan api
timburu cemburu
timpakul ( ikan ) glodok
timpang kaki pendek sebelah
timpas bacok batimpasan saling membacok
timpulu mompong
timpungas cuci muka
timung mandi uap khas banjar
timur timur bakatimur menuju ke arah timur
tindas tindas, mematikan kutu dengan kuku
tindik lubang kuping atau hidung menindik melubangi daun telinga untuk tempat perhiasan
tingadah tengadah
tinggal tinggal batinggal tidak jadi ikut batinggalan ada yang tertinggal maninggal meninggal dunia maninggali menyisai
tinggalam tenggelam
tinggalam bulat tenggelam tak muncul-muncul lagi
tinggi tinggi
tinggir tengger, berdiri di atas sisi atau tebing
tingil bintil ( biasanya di hidung )
tingkah, batingkah cerewet, rewel meningkah menyela bunyi dalam musik
tingkah laku prilaku, sopan santun
tingkalung melempar dengan kayu panjang
tingkat tingkat batingkat bertingkat maningkat tambah tinggi
tingkaung merangkak
tingkil tumpukan kecil atau sedikit
tingkulup posisi terbalik seperti permukaan baskom di balik kebawah dsb
tinjak sepak,tendang
tinjaw ( burung ) murai
tintah tinta
tipu tipu
tirajang terjang
tirak linggis ukuran panjang
tiri tiri
tirik tari tirik
titi titi burung binti batiti di batang burung binti bertiti di batang
titik titik
tiung ( burung ) beo
tiup tiup
tiwadak cempedak
tiwas salah sendiri batiwasan saling menyalahkan katiwasan disalahkan
tobat tobat, taubat
tohét tauhid
toko toko
tokon lempar
tolén asli
tolog juru bahasa
toman sejenis ikan gabus tapi besar
tong tong
tonggon tunggu tonggoni unda kita tulak baimbay tunggui saya kita berangkat sama-sama
tonton tonton, menyaksikan
topeng topeng
toya tongkat untuk main silat
tuah tuah, beruntung
tuak tuak
tuan tuan
tuang tuang, curah
tuas dongkel
tuba tuba
tubap kaki besar karena penyakit
tubal tidak merata
tuduh tuduh
tudung tutup
tugal tugal menanam padi di daerah kering
tugul tekun, ulet, tahan lama
tuha tua tuha bangka tua renta
tuhuk bosan, puas
tuju tuju
tujuh tujuh
tukang tukang
tukar beli
tukil bambu menampung nira
tukul palu
tukul sesuatu yang menonjol
tukup tutup, menutup wajah dengan dua telapak tangan
tukuy mencari atau mendatangi kembali
tuladan teladan
tulah kualat
tulak berangkat
tulang tulang
tulang bubungan balok – balok bubungan rumah
tulay > muyak jemu
tuli tuli tuli beruangan agak tuli
tulis tulis
tulih toleh
tulung tolong
tulus tulus,
tuma
tumakninah berencana, tidak asal-asalan.
tumbak tombak
tumbal sejenis bisul ditelapak kaki prosesnya ber-tahun-tahun
tumbang selamatan tamat al Qur’an
tumbang ukur satumbang nyiur tinggi setinggi kelapa tingginya
tumbang tumbalik jatuh bangun, kerja keras
tumbas beli ( bahasa kasar )
tumberap sama-sama, satumberap sekaligus
tumbuh tumbuh
tumbuk tumbuk
tumbung bakal bibit kelapa dalam kelapa tua
tumbung ambien ( prolapsus uteri )
tumbur ribut, gaduh,geger umpat kambing tumbur hanya ikut-ikutan
tumbus bolong, bocor, tembus
tumis tumis manumis iwak membuat tumis ikan
tumit tumit
tumpah tumpah
tumpakan titian yang menjurus ke tengah sungai
tumpal bagian yang menyolok dan motifnya memanjang dari atas ke bawah yang terdapat pada tapih kaling
tumpalak membalikkan bahasa jar nyawa nyaman gawiannya sakalinya sing ngalihan kata kamu mudah kerjaannya ternyata sukar sekali
tumpang tumpang
tumpiangin rempeyek
tumpuk tumpuk
tumpul tidak tajam
tunda tunda
tunduk tunduk
tundun tandan
tundung paksa,saling mengelak ( kerja) mun sampay ditundung tu musti gawiannya kada semperaka jika sampai terpaksa pasti kerjanya tidak akan baik
tungaw tungau
tunggal tunggal inyaitu anak tunggal dia itu anak satu-satunya
tunggalakan sisihkan menjadi sekelompok mananunggal menyendiri batunggal tersendiri
tunggang tunggang
tungging tungging batungging, manungging menunggingkan pantat
tunggu tunggu tunggui menunggu, menjaga
tunggul tonggak
tungkarang pelabuhan sungai
tungkat tongkat
tungkaw éngrang, kaki – kakian dari galah
tungkih membelah kayu dengan kampak atau parang batungkih berkelahi saling bacok
tungkirahan selalu bertikai, tidak rukun
tungku dapur, anglo
tungkung jidad agak menonjol
tungkung onggok,tumpuk
tungkul jantung pisang
tunjul dorong
tunjuk jari telunjuk, manunjuk menunjuk
tuntum seruput, menghirup minuman unda manuntum téh botol saya menyeruput téh botol
tuntun tuntun, berpegangan tangan
tuntung selesai, rampung gawi manuntung kerja sampai selesai ( tuntas )
tuntung pandang sehidup semati ( ruhuy rahayu )
tuntut tuntut, tagih ulun manuntut janji samalam saya menagih janji yang lalu
tupay tupai
turay tanding, lomba
turiang sisa padi dituai
turun turun
turus tonggak
tutup tutup
tutur cerita yang tak tertulis, cerita mulut
tutur candi cerita asal usul raja-raja banjar
tutur kata perkataan, berbicara, budi bahasa apik-apiklah manjaga tutur kata mun madam ka banua urang baik-baiklah menjaga budi bahasa apabila merantau ke negeri orang
tutus turunan raja
tu’up, manu’up iwak memasak ikan pakai daun pisang di panci atau kuali iwak batu’up ikan yang dimasak dengan daun pisang di panci atau kuali waluh batu’up ungkapan menyatakan bahwa sesuatu yang sia-sia atau percuma
tuyuk tumpuk batuyukan bertumpukan manuyuki menumpuki tatuyuk tertumpuk tuyuk – tuyukan tumpuk - tumpukakan
1 komentar:
Mantap banar nah kamusnya.
Posting Komentar